W dniu, 16 grudnia 2024 roku w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego w Gdańsku odbyło się VIII Posiedzenie Zespołu ds. realizacji Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV i Zwalczania AIDS w województwie pomorskim.
Spotkanie poświęcone było omówieniu działań zrealizowanych w 2024r. przez członków w ramach profilaktyki HIV/AIDS. Uczestników spotkania przywitał Przewodniczący Zespołu ds. realizacji Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV i Zwalczania AIDS w województwie pomorskim Pan Tomasz Smiatacz.
W spotkaniu udział wzięli członkowie Zespołu: przedstawiciele Samorządu Województwa Pomorskiego, Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego, Konwentu Powiatów, Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej, Prezydenta Gdyni oraz Wojewódzkiego Ośrodka Terapii Uzależnień. W posiedzeniu wzięło udział 16 osób.
Na wstępie Przewodniczący, przedstawił nowych członków zespołu zgodnie z Uchwałą nr 1525/49/24 Zarządu Województwa Pomorskiego z dnia 12 grudnia 2024r.
Do zespołu ds. realizacji Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV i Zwalczania AIDS w województwie pomorskim dołączyli:
- Pan Michał Kubicki – przedstawiciel Wojewody Pomorskiego;
- Katarzyna Błaszczyk – przedstawicielka Pomorskiego Kuratora Oświaty;
- Monika Kaczmarska – przedstawicielka Komendanta Wojewódzkiego Policji w Gdańsku”;
- Agata Konieczna – przedstawicielka Fundacji Czyste Dźwięki;
- Paulina Kawalec – przedstawicielka Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Janusza Korczaka w Słupsku.
Na początku głos zabrali przedstawiciele Wojewódzkiej Inspekcji Sanitarnej Pani Aneta Bardon-Błaszkowska i Pan Zbigniew Zawadzki, przypomnieli o Festiwalu Filmów o tematyce HIV/AIDS, który odbywa się cyklicznie co roku. W roku 2025 Festiwal planowany jest na kwiecień. prezentowane filmy świadczą o coraz większej świadomości młodzieży na temat drogi przenoszenia zakażeń HIV a tym samym wskazują, że jest to skuteczna edukacja.
Pani dr Aneta Bardon – Błaszkowska –zwróciła szczególną uwagę na wciąż rosnące statystyki zakażeń wirusem HIV i niepokojące wysokie liczby dot. zakażeń chorobą zakaźną – kiłą. Przytoczyła statystyki w zakresie liczby przypadków zakażeń HIV oraz zachorowań na AIDS zarejestrowanych przez Państwową Inspekcję Sanitarną w Województwie Pomorskim
w ostatnich latach. Opowiedziała o zmieniającej się dynamicznie sytuacji dotyczącej uchodźców i potrzebie edukacji uchodźców z Ukrainy.
Temat kontynuował pan Adam Hęćko – Prezes Fundacji Pomorski Dom Nadziei wraz z Panią Małgorzatą Paliwodą Wiceprezesem Fundacji. Zwrócili uwagę iż w województwie pomorskim wzrasta liczba zakażonych. Pan Adam zaproponował aby w szkołach średnich odbywały się zajęcia/godziny na profilaktykę. Opowiedział także o funkcjonowaniu 3 Punktu Konsultacyjno-Diagnostycznego w Sopocie, w którym każdy może anonimowo i bezpłatnie wykonać szybki test w kierunku HIV, HCV i kiły.
Pan Michał Kubicki, przedstawiciel Wojewody Pomorskiego przypomniał o zbliżającym się terminie rozliczeń z realizacji zadań Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV i Zwalczania AIDS w województwie pomorskim oraz zwrócił uwagę na problemy z interpretacją danych, wynikające z błędnie wypełnionych sprawozdań. Aktualnie raport jest dużo czytelniejszy niż w ubiegłych latach z uwagi na lepszy system.
Pani Małgorzata Kowalewska z Gdyńskiego Centrum Zdrowia opowiedziała o podejmowanych działaniach dot. „szybkiego” testowania w kierunku HIV i skutecznych akcjach w centrach handlowych.
Następnie Pani Ewa Kędziora-Lackowska z Departamentu Zdrowia UMWP, przedstawiła na prezentacji podsumowanie pracy punktów konsultacyjno diagnostycznych na terenie województwa pomorskiego za rok 2024 oraz poinformowała o dodatkowym dofinansowaniu PKD w roku 2024 oraz zwiększeniu budżetu na realizację zadania publicznego pn. „Prowadzenie Punktu Konsultacyjno-Diagnostycznego” w roku 2025 i 2026 zgodnie z Uchwałą nr 76/VII/24 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 30 września 2024 r w sprawie zmiany budżetu Województwa Pomorskiego na 2024r. oraz Uchwały nr 747/LX/23 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 21 grudnia 2023r. w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej Województwa Pomorskiego na rok 2024 i lata następne.
Na lata 2022-2026 Województwo Pomorskie zaplanowało dofinansowanie 3 punktów konsultacyjno-diagnostycznych: w Gdańsku, Gdyni i Słupsku, w których realizowane są anonimowe i bezpłatne badania w kierunku HIV, HCV i kiły. Realizatorami zadania są:
– Fundacja Pomorski Dom Nadziei (PKD Gdańsk i Gdynia)
– Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. J. Korczaka w Słupsku Sp. z o.o. (PKD Słupsk).
Poinformowała także, o zwiększonym budżecie na Zadania Zespołu ds. HIV/AIDS w 2025 roku tj. wsparcie organizacji spotkań i eventów ukierunkowanych na promocję profilaktyki zakażeń HIV i przeciwdziałania AIDS realizowanych w ramach prac Zespołu ds. realizacji Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV i Zwalczania AIDS na terenie województwa pomorskiego.
Następnie Pani Justyna Rozbicka – Stanisławska Dyrektorka w Wojewódzkim Ośrodku Terapii Uzależnień w Gdańsku poinformowała o nowej lokalizacji ośrodka WOTU w Wejherowie i nadchodzącej uroczystości obchodów 25-lecia powstania Wojewódzkiego Ośrodka Terapii Uzależnień w Gdańsku. Przybliżyła Zespołowi niepokojące statystyki WOTU dot. przyjętych pacjentów. Pacjenci uzależnieni od narkotyków dożylnych nadal trafiają do ośrodka, jednak na szczęście kultura dzielenia się strzykawką staje się zjawiskiem wygasającym. Może to wynikać z większej dostępności do igieł i strzykawek i większej świadomości osób uzależnionych.
Pani Justyna Rozbicka – Stanisławska poruszyła również temat coraz młodszych osób trafiających do Wojewódzkiego Szpitala Terapii Uzależnień, którzy kwalifikują się do uczestnictwa w programie lekoterapii.
Konsultant Wojewódzki w dziedzinie chorób zakaźnych, dr n. med. Tomasz Smiatacz potwierdził na dramatyczną sytuację chorych na AIDS w województwie.
Przechodząc do tematu działań podejmowanych przez członków Zespołu w zakresie bieżącej profilaktyki HIV/AIDS opowiedział o zdalnych szkoleniach dla stażystów. Szkolenia te oprócz wiedzy ściśle merytorycznej mają na celu m.in. wypracowanie umiejętności współpracy z pacjentem seropozytywnym bez stygmatyzacji i z poszanowaniem jego godności. Problemem jest duża ilość osób do przeszkolenia.
Jedocześnie zdał relacje z obchodów Międzynarodowego Dnia Pamięci o Zmarłych na AIDS. Wydarzenie odbyło się 15 maja po Mszy w kościele św. Jana w Gdańsku. W niebo poszybowały tradycyjnie czerwone balony, zakupione dzięki dotacji UM Gdańska.
Nadmienił, iż w województwie pomorskim wzrasta liczba zakażonych oraz że odnotowano w tym roku, znaczne zwiększenie liczby testów pozytywnych. Pan Adam Hęćko opowiedział także o prowadzeniu 3 punktu PKD w Sopocie i jak istotne jest jego funkcjonowanie.
Pan Adam przypomniał nadchodzący Światowy Dzień Pamięci o osobach żyjących z HIV, który cyklicznie obchodzony jest w trzecią niedzielę maja. Adam Hęćko – Prezes Fundacji Pomorski Dom Nadziei powiedział, że fundacja planuje zorganizowanie również obchodów w roku 2025 przy okazji zaprosił Członków Zespołu na obchody.
Małgorzata Paliwoda – koordynatorka PKD w Gdańsku i Gdyni zaproponowała, aby połączyć grudniowe obchody z Tygodniem Testowania i wzmożoną akcją promocyjną m.in. poprzez plakaty w pociągach SKM.
Pani Agnieszka Golińska przedstawicielka Stowarzyszenia Solidarni Plus z Wandzina podsumowała konferencję „Człowiek żyjący z HIV w rodzinie i społeczeństwie” w której uczestniczyła. Konferencja odbyła się w dniach 28–29 listopada 2024 roku w Warszawie. To już trzydziesta pierwsza edycja corocznej konferencji organizowanej przez Fundację Res Humanae z okazji Światowego Dnia AIDS. Konferencja, miała charakter naukowo-szkoleniowy, była miejscem spotkań osób zaangażowanych w przeciwdziałanie HIV oraz wspierania osób żyjących z wirusem. Celem konferencji było wieloaspektowe ujęcie tematyki HIV i AIDS, obejmujące kwestie medyczne, naukowe, społeczne, prawne, etyczne i filozoficzne. Wyjątkowość wydarzenia podkreśla obecność zarówno osób żyjących z HIV/AIDS, jak i specjalistów, którzy na ich rzecz pracują: lekarzy, przedstawicieli instytucji publicznych, organizacji pozarządowych, środowiska akademickiego, a także osób publicznych i dziennikarzy.
W kolejnym etapie posiedzenia Przedstawicielka Urzędu Miasta Słupska Pani Beata Pawlicka poinformowała, że to co możliwe w szkołach jest realizowane w miarę dostępnych możliwości. Dodatkowo na stronach Urzędu informują o Światowym Dniu AIDS – 1 grudnia.
Pani Paulina Kawalec przedstawicielka Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Janusza Korczaka w Słupsku przypomniała listopadową akcję „tydzień testowania” która cyklicznie realizowana jest przez PKD w Słupsku. Przytoczyła statystyki potwierdzające ogromne zainteresowanie testowaniem. Opowiedziała również o działaniach słupskiego PKD i o dużym zainteresowaniu jakim cieszy się punkt. Wspomniała o organizacji tegorocznego tygodnia testowania. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, iż znaczna ilość osób badających się to obcokrajowcy szczególnie z Kolumbii.
Pani podkom. Monika Kaczmarska wraz z Panem podkom. Rafałem Wohlfeil – przedstawiciele Komendy Wojewódzkiej Policji w Gdańsku zwrócili uwagę na fakt, iż policjanci jako jedna z grup, która ma bezpośredni kontakt z uchodźcami i często udziela różnego rodzaju pomocy, powinna otrzymać zwięzłą informację dotyczącą świadczeń w zakresie profilaktyki i leczenia HIV/AIDS przysługujących uchodźcom w województwie pomorskim.
Zaproponowali przeprowadzenie szkoleń mających na celu podniesienie kompetencji policjantów w zakresie tzw. „profilaktyki społecznej”. Szkolenia miałyby dotyczyć ogólnie rozumianej tematyki HIV/AIDS, w tym m.in. postępowania poekspozycyjnego.
Przedstawiciele KWP wspomnieli o funkcjonującej „profilaktycznej walizce”. Walizki edukacyjne mają być wykorzystywane przez policjantów podczas spotkań z rodzicami i nauczycielami w celu zwiększenia wiedzy o środkach psychoaktywnych. Walizka zawiera przedmioty, które najczęściej wykorzystywane są do zażywania i dystrybucji narkotyków. Zawiera również substancje, które do złudzenia przypominają różnego rodzaju narkotyki. Dzięki temu edukacja rodziców, pedagogów i opiekunów będzie o wiele łatwiejsza za pomocą tego narzędzia.
Wspólnie poruszono temat wyzwań jakie niesie za sobą obecna sytuacja związana z wojną w Ukrainie. Wskazano przede wszystkim na konieczność zapewnienia uchodźcom dostępu do terapii antyretrowirusowej (ARV).
Koordynatorka PKD w Gdańsku i Gdyni (p. Małgorzata Paliwoda) poinformowała o działaniach mających na celu umożliwienie obcokrajowcom korzystania z badań, odpowiedziała, że w obu punktach stosowane są formularze wywiadu w językach polskim, ukraińskim, rosyjskim i angielskim.
Następnie A. Hęćko poruszył kwestię organizowanych przez Fundację od 2005 roku spotkań z młodzieżą szkolną w ramach projektu „Profilaktyka HIV/AIDS-młodzież”. Wspomniał o organizacji turnusów terapeutyczno-rehabilitacyjnych dla osób seropozytywnych i ich bliskich. W sierpniu fundacja zrealizowała turnus rehabilitacyjno-diagnostyczny dla osób seropozytywnych i ich bliskich, w którym udział wzięło 21 osób. Obecnie realizowane są projekty profilaktyki dla szkół ponadpodstawowych w Gdańsku i Sopocie, trwają konsultacje psychologiczne i grupa terapeutyczna dla osób zakażonych HIV.
W roku 2024 r. Samorząd Województwa wsparł powyższą inicjatywę.
Pani Katarzyna Błaszczyk przedstawicielka Pomorskiego Kuratorium Oświaty zwróciła uwagę na ogromną rolę szkół w rozpowszechnianiu wiedzy na temat HIV i AIDS oraz innych chorób zakaźnych. Podkreśliła znaczenie działań profilaktycznych w rozwoju zdrowych, przyszłych pokoleń naszego województwa. Wskazała na ważne aspekty pracy nauczycieli w edukacji dzieci i młodzieży w zakresie zapobiegania zakażeniom HIV.
Na koniec spotkania członkowie Zespołu przedstawili stopień realizacji Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV i Zwalczania AIDS w roku obecnym przez instytucje, które reprezentują oraz przedstawili plany na nadchodzący rok 2025.
Na tym zakończono posiedzenie.